Woonrecht tijdens de scheidingsprocedure

Op het moment dat partners de knoop doorhakken en besluiten om te gaan scheiden of uit elkaar te gaan, gebeurt het regelmatig dat één van de partners de woning (tijdelijk) verlaat.

Wat kun je doen als beide partners in de woning willen blijven en de situatie thuis niet meer houdbaar is? Wie heeft het woonrecht tijdens de echtscheidingsprocedure? En hoe zit het met de vaste kosten voor de woning op het moment dat één partner het huis verlaten heeft?

Na het lezen van deze blog weet je de antwoorden op deze vragen.

Samen afspraken maken

Het beste zou zijn als jullie samen afspraken maken over wie de eerste periode, tijdens de echtscheidingsprocedure, in de woning kan blijven wonen. Als er kinderen in het spel zijn is het extra belangrijk om hier goede afspraken over te maken. Lukt dit niet samen, bespreek dit dan met een mediator erbij.

In de praktijk blijkt het echter niet altijd te lukken om er samen uit te komen, vooral als beide partners goede redenen hebben om in de woning te blijven wonen. Als het een gezamenlijke huur- of koopwoning is, hebben beide partners evenveel recht om in het huis te blijven.

Voorlopige voorzieningen

In het geval dat het niet houdbaar is om met beide partners in de woning te blijven wonen kun je via een advocaat een spoedprocedure starten. De rechter zal vrij vlot een uitspraak doen over wie er tijdens de echtscheidingsprocedure en mogelijk het eerste half jaar daarna in de woning mag blijven. Deze spoedprocedure wordt een ‘voorlopige voorziening’ genoemd.

Afwegingen van een rechter

De rechter zal zijn/haar oordeel vellen nadat er onder andere gekeken is naar de volgende omstandigheden:

  1. Zijn er minderjarige kinderen en zo ja, wie heeft de mogelijkheid om grotendeels de zorg voor hen te dragen?
  2. Is één van de partners meer dan de ander verbonden aan de woning?
  3. Is er een partner die makkelijker dan de andere partner aan onderdak kan komen?

Als de echtscheidingsprocedure nog niet is gestart

In veel gevallen is de echtscheidingsprocedure al in gang gezet op het moment dat er voorlopige voorzieningen worden aangevraagd.

Als de echtscheidingsprocedure nog niet in gang is gezet, dan heb je de verplichting om die binnen 4 weken na het starten van de voorlopige voorzieningen alsnog op te starten.

Kosten van de woning tijdens de echtscheidingsprocedure

Als jullie beide eigenaar/huurder zijn van de woning moeten de kosten van de woning door beide partners gezamenlijk gedragen worden. Ook als één partner tijdens de echtscheidingsprocedure het huis (tijdelijk) verlaat. Het maakt niet uit of dit vrijwillig of verplicht (door een gerechtelijke uitspraak) is. Je mag hier samen wel andere afspraken over maken. Een rechter kan ook anders beslissen. Dit is dan bindend.

Verblijf in de woning na de echtscheidingsprocedure

Als partners er niet uitkomen wie er na de echtscheidingsprocedure in de woning mag blijven wonen, dan kun je ook hiervoor een uitspraak krijgen van de rechter. Het maakt niet uit of het om een huur- of koopwoning gaat.

In de echtscheidingsbeschikking kan de rechter óók een uitspraak doen over wie het eerste half jaar na de scheiding in de woning mag blijven. Dit half jaar start op het moment dat de echtscheidingsbeschikking in de registers van de burgerlijke stand is bijgeschreven.

De rechter kan ook bepalen dat er een redelijke vergoeding tegenover staat voor de vertrekkende partner, omdat je (tijdelijk) gebruikt maakt van de gezamenlijke woning.

Wie mag uiteindelijk in de woning blijven?

Wie uiteindelijk in de woning blijft wonen hangt helemaal af van jullie financiële situatie.

Koopwoning:

Indien het om een koopwoning gaat kan de ene partner de andere uitkopen. De hypotheekverstrekker moet echter wel akkoord gaan. De vertrekkende partner moet uit de hoofdelijke aansprakelijkheid ontslagen worden.

Als dit financieel (nog) niet haalbaar is, is er de mogelijkheid om de woning tijdelijk onverdeeld te laten. Lees hier meer over deze optie.

Indien één van de partners in de woning wil blijven wonen en er een overwaarde op de woning zit kan de overwaarde ‘geruild’ worden tegen het afkopen van partneralimentatie. Aan deze optie zitten een aantal fiscale voor- en nadelen die vooraf goed besproken en vastgelegd moeten worden. Lees hier meer over deze optie.

Een laatste optie is om het huis te verkopen en allebei op zoek te gaan naar een nieuwe woning.

Huurwoning:

In het geval dat het een huurwoning betreft mogen de partners zelf kiezen wie er blijft wonen. Als zij er niet uitkomen kan een rechter hierover een uitspraak doen. De rechter zal kijken naar de belangen van de partners en zeer zeker ook naar de belangen van de eventuele kind(eren).

Het maakt bij een huurwoning niet uit wie er als eerste in deze woning woonde of wie het huurcontract heeft getekend. Beide hebben evenveel recht om in de woning te blijven.

Mocht je meer willen weten over scheiden en een huurwoning, lees dan deze blog.