Vanaf 1 januari 2024, zoals het er nu uitziet, gaat er wat veranderen op het gebied van pensioenen. Iedereen die vanaf 1 januari 2024 met pensioen gaat krijgt de mogelijkheid om eenmalig maximaal 10% van het totaal opgebouwde pensioen in één keer uit te laten keren. Een aanpassing van het keuzerecht bij pensioenen is dus in aantocht! Alle pensioenfondsen moeten hieraan meewerken. Voor mensen die gescheiden zijn kan dit financiële gevolgen hebben en leiden tot financiële problemen. In deze blog vertel ik meer over de mogelijke gevolgen. Hoe zorg je ervoor dat het in jouw situatie niet tot financiële problemen leidt?
Standaard verdeling van het ouderdomspensioen
Op dit moment zijn er heel veel mensen die tijdens de scheiding hebben gekozen voor de standaard verdeling van het ouderdomspensioen. Kort gezegd houdt dit in dat het opgebouwde ouderdomspensioen in de periode van het huwelijk door de helft gaat en aan je ex-partner wordt uitgekeerd op het moment dat jij met pensioen gaat. Tot (waarschijnlijk) 1 januari 2027 blijft deze manier van pensioenverdeling de standaard. Juist voor deze groep mensen is het belangrijk om je te realiseren dat de aanpassing van het keuzerecht bij pensioenen financiële gevolgen kan hebben.
Vanaf (waarschijnlijk) 1 januari 2027 wordt conversie de standaard manier om het pensioen te verdelen. Deze manier lost de mogelijke problemen van de uitbreiding van het keuzerecht op pensioenen op. Als je meer wilt weten over conversie, lees dan mijn blog over dit onderwerp.
Wat gaat er veranderen door de aanpassing van het keuzerecht bij pensioenen?
Vanaf 1 januari 2024 krijg je de mogelijkheid om eenmalig en direct bij aanvang van je uitkering van het ouderdomspensioen maximaal 10% uit te laten keren van het totaal opgebouwde bedrag aan ouderdomspensioen. De resterende uitkering van het pensioen is daarna wel lager.
Er hoeft geen specifieke reden opgegeven te worden waar je dit bedrag voor wilt gebruiken. De redenen die men op dit moment noemt zijn bijvoorbeeld een verbouwing van de eigen woning, reizen, het aflossen van de hypotheek. De verwachting van veel mensen is ook dat de uitgaven in de eerste jaren na pensionering hoger zijn dan op oudere leeftijd.
Aanvullende voorwaarden bij aangepast keuzerecht pensioenen
- De hoogte van het bedrag is maximaal 10% van het totaal opgebouwde ouderdomspensioen
- Deze eenmalige opname kan alleen op de ingangsdatum van het pensioen worden opgenomen
- Deze eenmalige opname is alleen van toepassing er geen gebruik wordt gemaakt van een zgn. hoog-laagpensioen
- Na de eenmalige opname moet de resterende levenslange pensioenuitkering boven de afkoopgrens van de kleine pensioenen liggen. In 2023 is dit €594,89..
Wie maakt de keuze om te laten uitkeren?
Als het gaat om een afkoop van maximaal 10% van het ouderdomspensioen dan mag je hier zelf voor kiezen. Je hoeft aan niemand toestemming te vragen. Indien het ook leidt tot een verlaging van het (bijzonder) partnerpensioen, dan moet de ex-partner ook toestemming hiervoor geven.
Gevolgen na een scheiding door aanpassingen keuzerecht pensioenen
Als je kiest om maximaal 10% ineens te laten uitkeren, geldt dit ook voor je ex-partner. Het deel binnen deze 10% dat voor je ex-partner is bestemd, wordt ook eenmalig uitgekeerd aan je ex-partner. Als het alleen gaat om een uitkering van maximaal 10% van je ouderdomspensioen hoeft je ex-partner daar geen toestemming voor te geven, echter kan dit wel tot ongewenste financiële gevolgen leiden voor je ex-partner.
Door de eenmalige uitkering wordt gezien als inkomen en belast met inkomensbelasting en een bijdrage aan de inkomensafhankelijke zorgverzekeringswet (Zvw). Dit kan ertoe leiden dat je in een hoger belastingstarief terecht komt en dus meer belasting moet gaan betalen over je gehele inkomen. Daarnaast kan een stijging aan inkomen ervoor zorgen dat de toeslagen waar je recht op hebt (deels) terugbetaald moeten worden. Te denken aan huurtoeslag en zorgtoeslag. Dit kan om grote bedragen gaan!
Hoe op te lossen als je al gescheiden bent?
Maak, als je al gescheiden bent en hebt gekozen voor de standaard verdeling van het ouderdomspensioen nieuwe afspraken met je ex-partner. Hoe gaan jullie om met de mogelijkheid om maximaal 10% van het ouderdomspensioen eenmalig uit te laten keren? Jullie afspraken kunnen als bijlage (addendum) aan het echtscheidingsconvenant toegevoegd worden. Een mediator en advocaat kunnen deze afspraken zo beschrijven dat het juridisch gezien goed geformuleerd wordt. Het is echter niet verplicht dit door een professional te laten opstellen.
Conclusie
Indien je gescheiden bent en afspraken hebt gemaakt over de standaard verdeling van je ouderdomspensioen is het raadzaam om aanvullende afspraken te maken met je ex-partner. Hoe willen jullie omgaan met de aanpassingen in het keuzerecht bij pensioenen dat per 1 januari 2024 in zal gaan? Leg de nieuwe afspraken vast. Dit zorgt ervoor dat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan op het moment dat je ex-partner met pensioen gaat en gebruik maakt van deze mogelijkheid.
Wanneer je nog niet gescheiden bent en dit in de toekomst mogelijk wel gaat doen is het belangrijk om hierover ook afspraken vast te laten leggen in het echtscheidingsconvenant.
