Veel mensen zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Een ontvangen erfenis of schenking valt in beginsel binnen de gemeenschap en zal bij een scheiding eerlijk verdeeld moeten worden over de twee ex-partners. Dit voelt vaak vervelend voor de partner die de helft van de schenking of erfenis met de ex-partner ‘moet delen’. Of een erfenis of schenking daadwerkelijk binnen de gemeenschap van goederen valt en dus verdeeld moet worden, hangt af van de persoon die de schenking doet of de erfenis nalaat.
Wanneer valt een schenking of erfenis niet binnen de gemeenschap?
De persoon die de schenking doet of een erfenis nalaat kan bij de notaris laten vastleggen dat de schenking of erfenis niet gedeeld wordt op het moment van scheiding. De erfenis of schenking komt dus maar één partner toe. Dit wordt een ‘uitsluitingsclausule’ genoemd. Als er dus een schenking wordt gedaan of een erfenis is nagelaten en er een uitsluitingsclausule op zit, hoeft dit bedrag bij scheiding niet verdeeld te worden.
Wat wel belangrijk is, is dat dit niet met terugwerkende kracht vastgelegd kan worden. Op het moment van scheiding kan er geen uitsluitingsclausule meer opgenomen worden voor een al verkregen schenking. En bij een erfenis moet het voor het overlijden opgenomen worden in het testament. Een uitsluitingsclausule moet zwart op wit staan. Een mondelinge toezegging is dus niet geldig.
Privéschenking
Het gebeurt regelmatig dat ouders tijdens hun leven wat geld willen schenken aan hun kinderen. Een schenking met uitsluitingsclausule kan, zonder tussenkomst van een notaris, worden gedaan. Dit heet een ‘privéschenking’. Er moet wel duidelijk worden vastgelegd dat er voor dit bedrag een uitsluitingsclausule van toepassing is. Hoe je dit op een goede manier vastlegt lees je hier.
Bij deze vorm van schenken geldt ook dat dit niet met terugwerkende kracht aangepast kan worden. Zorg dus voordat je schenkt, of weet dat je een privéschenking gaat ontvangen, dat alles op de goede manier wordt vastgelegd.
Het geld van erfenis of schenking is al uitgeven. Wat nu?
Het kan voorkomen dat het geld van een erfenis of schenking met uitsluitingsclausule al is uitgegeven voor de scheiding. In dit geval moet de helft van dit bedrag vergoed worden aan de persoon die de schenking of erfenis heeft ontvangen. Het maakt in dit geval niet uit waar het geld aan uitgegeven is. Tevens maakt het niet uit of hierover onderling afspraken zijn gemaakt. Het kan dus zo zijn dat het geld van de erfenis of schenking (met uitsluitingsclausule) opgemaakt is en er bij scheiding een deel terugbetaald moet worden door de ex-partner.
Getrouwd na 1 januari 2018
Als je na 1 januari 2018 getrouwd bent en een schenking of erfenis hebt ontvangen valt dit bedrag niet binnen de gemeenschap van goederen. Het maakt in dit geval niet uit of er een uitsluitingsclausule van toepassing is of niet.
Huwelijkse voorwaarden
In het geval je getrouwd bent op huwelijkse voorwaarden is het belangrijk om te weten wat er is vastgelegd over een eventuele schenking of erfenis. Vaak wordt er bij huwelijkse voorwaarden één en ander hierover vastgelegd. Bijvoorbeeld dat erfenissen en schenkingen niet binnen de gemeenschap vallen. Wat er vastgelegd is binnen de huwelijkse voorwaarden is bindend voor de verdeling van een schenking of erfenis bij scheiding.
In het geval dat bij een erfenis of schenking een uitsluitingsclausule van toepassing is en in de huwelijkse voorwaarden is opgenomen dat een erfenis of schenking wél in de gemeenschap valt is dit tegenstrijdig. De wet geeft aan dat in dit geval de uitsluitingsclausule voorrang heeft. Het bedrag zal dus niet in de gemeenschap vallen.
